Leerkuil of kiezeltje op de weg?
De leerkuil is een term die je deze dagen heel veel tegenkomt binnen het basisonderwijs. Er zijn heel veel verschillende voorbeelden en plaatjes te vinden binnen het basisonderwijs. Ouders zijn er ook nieuwsgierig naar. Tijdens een ouderavond met verschillende workshops werd de workshop leren leren en de leerkuil het meest bezocht.
De leerkuil wordt uitgelegd om kinderen te laten zien wat er kan gebeuren wanneer je iets nieuws gaat leren. Samen met een kind kun je visualiseren waar in de leerkuil het kind zich op een bepaald moment bevindt. Mooie voorbeelden daarvan vind je op de website van het Platform Mindset.
Voor hoogbegaafde kinderen geldt vaak dat het reguliere schoolwerk helemaal geen leerkuil oplevert. Zij stappen over deze ‘kuil’ te makkelijk heen. Ze hoeven geen problemen te overwinnen of doorzettingsvermogen te tonen. Deze vaardigheden heb je wel heel hard nodig, later op de middelbare school of een andere vorm van onderwijs. Zelfs het meest begaafde kind komt ook nu al leerkuilen tegen wanneer het zijn interesses mag volgen. De motivatie om door te zetten is er dan zeker. Leerkuilen kom je verder niet alleen op cognitief gebied tegen maar ook op andere gebieden. Denk maar eens aan fietsen of schaatsen leren, een muziekinstrument leren bespelen.
Een leerkuil wordt over het algemeen in 5 stappen doorlopen:
Doel stellen (zelf of van buitenaf)
De kuil inglijden
Muurtje (jezelf tegenkomen)
Hulpmiddelen (leren) gebruiken
Je doel bereiken en vieren
Terugkijken is ook een belangrijk onderdeel van het werken met de leerkuil. Voor de begaafde kinderen waar ik mee werk speelt ook de vraag ben je tijdens het werken aan je doel wel een leerkuil of een muurtje tegengekomen? Hoe kunnen we een doel kiezen of aanpassen zodat jij niet zomaar over dit kiezeltje heen stapt. Een te makkelijke opdracht waar je niets van leert is immers niet meer dan een kiezeltje op de weg dat je gewoon opzij trapt.
Pas wanneer de kuil groot genoeg is kun je deze kinderen net als alle kinderen vragen: hoe ben je over dat muurtje heen gekomen? Welke vaardigheden heb je daarbij geleerd of ingezet?
Op zoek naar inspiratie voor passende opdrachten? Lees Jouw begaafde leerling of Jouw begaafde leerling: kleuters. Je kunt natuurlijk ook eerst een kijkje nemen op de website www.begaafdinbeeld.nl
Voor de jongere kinderen zijn gesprekken over hun leerkuil nog wel eens te vaag. Ze vinden het moeilijk op deze manier te reflecteren. Wanneer je ze de vrije hand geeft om er een tekening over te maken dan ontstaan er prachtige beeldverhalen waar je een gesprek over kunt voeren. Hieronder de voorbeelden van een kleuter die veters wilde leren strikken en een middenbouwer die beter wilde worden in het tekenen van mensfiguren.
